Turfroute in Zuidoost Friesland
-
Dobberen
Varen op de Turfroute is een rustgevende belevenis. Het geeft je een gevoel van vrijheid, omdat je door bebost natuurgebied vaart, afgewisseld door weilanden en dorpjes.
De bruggen en sluizen zorgen voor de nodige entertainment onderweg, omdat je een aantal bruggetjes zelf mag bedienen. Op andere plekken zullen de vriendelijke sluiswachters je graag van dienst zijn.
Grote of kleine Turfroute
Als je de gehele Turfroute wilt gaan varen, kun je kiezen uit het kleine rondje of de volledige route.
De kleine Turfroute van 105 kilometer leidt je door zowat heel Zuidoost Friesland.
De grote vaarroute van 190 kilometer gaat ook door de provincies Drenthe en Overijssel. Er zijn overigens meerdere opstapplaatsen, dus je hoeft niet bij het begin (of eind) te beginnen. Ook zijn er, door de goede verbindingen, meerdere beleefrondjes mogelijk. De Turfroute, groot of klein, is een vaarroute voor mensen die willen genieten van de omgeving. Het landschap varieert voortdurend en je kunt aanleggen waar je maar wilt.
Neem fietsen en wandelschoenen mee aan boord. De Turfroute leent zich er uitstekend voor om varen te combineren met activiteiten aan de wal. Je kunt dan zowel de vaarroute als het achterland verkennen.
Routes langs de vaarroute
Download hier het GPX-bestand
Langs de route - Bezienswaardigheden, bedrijven en meer
De volgende dorpen liggen vlak aan de Turfroute
Aldeboarn
Akkrum
Appelscha
Bakkeveen
Beetsterzwaag
Blesdijke
De Knipe
De Veenhoop
Donkerbroek
Elsloo
Fochteloo
Gersloot
Gorredijk
Haulerwijk
Heerenveen
Hemrik
Hoornsterzwaag
Jubbega
Katlijk
Langezwaag
Lippenhuizen
Luxwoude
Makkinga
Mildam
Nij Beets
Nijeberkoop
Noordwolde
Oldeberkoop
Oldeholtpade
Oosterwolde
Oranjewoud
Oudehaske
Oudehorne
Oudeschoot
Ravenswoud
Terband
Terwispel
Tijnje
Tjalleberd
Waskemeer
Wijnjewoude
Wolvega
-
Vaarroute voor gezinnen
Ideaal is de Turfroute voor gezinnen die varen willen combineren met leuke uitstapjes aan de wal. Een midweek op een boot in Zuidoost Friesland is leuk voor iedereen!
Iedere dag een stukje varen, zelf de bruggen bedienen, aanleggen in leuke dorpjes en genieten van zwemmen, een blote-voeten-pad, attractiepark of uitkijktoren!
“ Wat een vrijheid: zelf te bedienen bruggetjes, gezellige dorpen, mooie natuur! ”
Katja Staring, dailygreenspiration.nl
Ontspannen vakantie op het water
Afmeting schepen
Schepen tot 28 meter met een diepgang tot 1.30 meter zijn welkom. De spoorbrug bij Heerenveen is de laagste brug met 3,25 m.
Gratis toegang
De toegang tot de Turfroute is gratis. In sommige havens moet wel liggeld worden betaald.
Vaarseizoen
De Turfroute is in 2023 geopend van 15 mei t/m 15 september. De bruggen en sluizen worden op deze route bediend van 9:30 uur tot 16:30 uur zonder middagpauze. Op zon- en feestdagen worden de bruggen en sluizen niet bediend met uitzondering van de zondagen in juli en augustus.
Bedieningstijden bruggen en sluizen
Klik hier voor een actueel overzicht van bedieningstijden van bruggen en sluizen. Ook is hier de Watersport app te downloaden.
Het is mogelijk om na het einde van het vaarseizoen nog naar de winterbestemming te varen en voor het begin van het vaarseizoen de winterbestemming al weer te verlaten. Daarvoor worden ieder jaar tijdens de zogenoemde konvooivaarten de bruggen en sluizen bediend.
- Konvooivaart voorjaar eruit is op zaterdag 30 april 2022;
- Konvooivaart najaar erin is op zaterdag 29 oktober 2022.
I.v.m. stremming van de Venekotenbrug tot en met zondag 15 mei 2022 wordt de konvooivaart voor het traject Mildam-Donkerbroek, Appelscha aangepast.
Op zaterdag 30 april 2022 is er een konvooivaart van Venekotenbrug tot Mildam en/of een konvooivaart van Venekotenbrug tot Damsluis.
Opgeven voor de konvooivaarten kan via 058 – 292 59 25. Er zijn geen kosten aan verbonden.

Boot- en kanoverhuurders aan de Turfroute
Vaarroute met een bijzondere geschiedenis
Zo komt de Turfroute aan zijn naam
De vaarten waar wij nu plezier van hebben, zijn ooit met de schop gegraven door veenarbeiders. Vroeger werden de volle vrachten turf over deze wateren naar hun eindbestemming vervoerd. Toen het einde van de turfwinning in zicht kwam, werden de vaarten steeds minder gebruikt. Stichting De Nije Kompanjons heeft zich vanaf de jaren zeventig ingezet voor het opnieuw bevaarbaar maken van deze vaarwegen.
Turfwinning in Friesland
In de tweede helft van de 16e eeuw is vanuit Heerenveen in Zuidoost Friesland de vervening begonnen. Rijke zakenlieden kochten daar veengronden op. Het gedroogde veen werd in heel Nederland gebruikt als brandstof. De vraag naar deze turf was groot, het werd ook wel 'het bruine goud' genoemd. De eigenaren van de veengronden namen arbeiders aan voor het afgraven van het veen. Helaas was het turfsteken zwaar werk dat slecht werd betaald, de arbeiders leefden vaak in miserabele omstandigheden.
Beleef het leven van vroeger
Weten hoe turfmakers werkten, woonden en leefden in 1880? Leg dan aan bij het Sûdergemaal. Na een wandeling van twee kilometer kom je bij het verrassend mooie openluchtmuseum It Damshûs in Nij Beets.
“ Gezellige sfeer bij de Turfvaartdagen en lekkere gerookte paling! ”
Ineke Bouma
Turfvaartdagen
Oude tijden herleven tijdens de tweejaarljkse Turfvaartdagen. Tijdens dit tweedaagse evenement dat altijd in juli plaatsvindt, kom je alles te weten over de ambachtelijke beroepen rond turfwinning en turfvaart.
Er zijn oude schepen aanwezig zoals skûtsjes, pramen, tjalken, snikken, slepers en opduwers en de mensen lopen in historische kleding rond.
Kijk op de website
