Ga naar inhoud
MAP

Turfroute | Vaarroute

(105.0 km)

De Turfroute is een cultuurhistorische vaarroute die door Het Andere Friesland kronkelt langs bossen, natuurgebieden en heidevelden.

In het zuidoosten van Friesland is in de zestiende eeuw begonnen de aanleg van vaarwegen waarover turfschippers hun vracht naar het westen van het land konden vervoeren. Over díe vaarwegen voert de Turfroute door Zuidoost Friesland. De Friese Turfroute kun je uitbreiden met een vaartocht door het westelijk deel van Drenthe en de kop van Overijssel.

Onderweg kom je verhalen tegen over heren van stand, veenbazen en arme turfgravers in plaatsen als Oldeberkoop, Gorredijk, Appelscha en Heerenveen. 

Boot huren in Friesland
Heb je zelf geen motorjacht of sloep? Je kunt er gemakkelijk één huren in Friesland. Na een goede instructie van de verhuurder, kun je ook zonder vaarbewijs met een boot tot 15 meter lengte gaan varen in Friesland.

Duur van de vaaroute
De…

De Turfroute is een cultuurhistorische vaarroute die door Het Andere Friesland kronkelt langs bossen, natuurgebieden en heidevelden.

In het zuidoosten van Friesland is in de zestiende eeuw begonnen de aanleg van vaarwegen waarover turfschippers hun vracht naar het westen van het land konden vervoeren. Over díe vaarwegen voert de Turfroute door Zuidoost Friesland. De Friese Turfroute kun je uitbreiden met een vaartocht door het westelijk deel van Drenthe en de kop van Overijssel.

Onderweg kom je verhalen tegen over heren van stand, veenbazen en arme turfgravers in plaatsen als Oldeberkoop, Gorredijk, Appelscha en Heerenveen. 

Boot huren in Friesland
Heb je zelf geen motorjacht of sloep? Je kunt er gemakkelijk één huren in Friesland. Na een goede instructie van de verhuurder, kun je ook zonder vaarbewijs met een boot tot 15 meter lengte gaan varen in Friesland.

Duur van de vaaroute
Deze route is 105 kilometer lang (althans het Friese deel). Als je gemiddeld 6 kilometer per uur vaart, ben je ongeveer 18 uren onderweg voor het zuidelijke deel van de route. Logeer onderweg op verschillende plekken langs de route voor een heerlijke vakantie!    

Bruggen in Friesland 
Op deze route kom je een aantal bruggen en sluisjes tegen die je zelf open kunt draaien, of je wordt geholpen door een vriendelijke brug- of sluiswachter. Raadpleeg de Watersport App van de provinsje Fryslân om de openingstijden te controleren. Let op: anders dan de meeste vaarwegen in Friesland, is de Turfroute niet van 1 april tot 1 november, maar van 15 mei tot 15 september geopend. 

Duurzaam varen
Tanken? Kies blauwe diesel. Of ga met een electrische boot op pad. Iets lekkers voor onderweg? Prima, maar let op dat lege verpakkingen niet overboord waaien. En kom je onderweg zwerfvuil tegen? Neem het dan mee aan boord. Lees meer over duurzame watersport in Friesland.

Boot aanleggen in Friesland   
In de dorpen langs de Turfroute zijn meestal wel aanlegvoorzieningen waar je kunt profiteren van allerlei faciliteiten. Daarnaast zijn er onderweg zogenaamde Marrekrite aanlegplekken, waar je maximaal drie dagen achtereen gratis in de natuur mag overnachten. In de Watersport App van de provinsje Fryslân vind je alle aanlegplekken in Friesland. 

Vaarweginformatie
De vaarwegclassificatie is minimaal DM op deze route. Dit betekent dat deze vaarroute toegankelijk is voor boten met een maximale diepgang van 1.30 m. en een kruiphoogte van 2.40 m. 

Dit ga je zien

Startpunt: 8488 AP Appelscha
1

Opsterlandse Compagnonsvaart

Voor het vervoer van turf begon men in 1630 bij Gorredijk een kanaal te graven: de Opsterlandse Compagnonsvaart. Tussen Gorredijk en Appelscha liggen negen sluizen in de vaart. Dit komt doordat Appelscha ongeveer 12 meter hoger ligt dan Gorredijk!

Opsterlandse Compagnonsvaart
2

Het Wijnjeterperschar

Het Wijnjeterperschar werd eeuwenlang gebruikt door de boeren van Wynjeterp. Het is een eeuwenoud, kleinschalig landschap van houtwallen, heide en stromende beken, dat nu beheerd wordt als natuurgebied.

Het Wijnjeterperschar
3

De Frije Wiken

De Frije Wiken is een prachtig gebied in Zuidoost Friesland, bestaande uit 14 dorpen die in het hart van Zuidoost Friesland liggen en een geschiedenis van grote armoede kennen, maar vandaag de dag heel rijk met natuurschoon bedeeld zijn.

De Frije Wiken
4

Museum Opsterlân

Museum Opsterlân in Gorredijk brengt het verleden dichtbij maar verliest het heden niet uit het oog. Naast het verleden van Opsterland organiseert het museum (kunst) tentoonstellingen en evenementen.

Museum Opsterlân
5

Sudergemaal

Het Sudergemaal is een poldergemaal dat aan de Turfroute ligt. In 1924 werd het Sudergemaal gebouwd, als een van de eerste elektrische gemalen in Friesland. Het is nu onderdeel van Openluchtmuseum It Damshûs

Sudergemaal
6

Aanlegplaatsen Aldeboarn

In Aldeboarn kun je met je boot aanmeren in het centrum van het knusse dorp. Hier vind je voorzieningen als sanitair, walstroom en een watervulpunt. Je betaalt hiergeen liggeld. Je mag hier maximaal drie nachten verblijven.

Aanlegplaatsen Aldeboarn
7

Reuzen van Akkrum

De sage over de reuzen Kromme Knilles en Manke Meine: zo is Akkrum aan z'n naam gekomen. Er staat een reuzen-monument langs de waterkant. Nog steeds viert Akkrum ieder jaar in mei 'Reuzedei'; een spektakel op en rond het water van de Boorne.

Reuzen van Akkrum
8

Aanlegplaatsen It Gearstalt Akkrum

Vlakbij de spoorbrug, dicht in de buurt van het centrum van Akkrum, is er een passantenkade.

Aanlegplaatsen It Gearstalt Akkrum
9

Het Koningsdiep

Riviertje het Koningsdiep kronkelt dwars door Zuidoost Friesland, van Akkrum naar Bakkeveen. De omgeving kenmerkt zich door weilanden met boswallen en diverse bossen waar gewandeld kan worden.

Het Koningsdiep
10

Aanlegsteiger SN66

Publieke aanlegplaats op de Hendrikspolle, een eilandje in het Hearrefeanster Kanaal.

Aanlegsteiger SN66 zeilboot aanleggen
11

Natuurgebied De Deelen

De Deelen is een afgegraven veengebied dat nu een mozaïek van water, riet, moerasbosjes en kleine, smalle graslanden is. Het is een 'wetland' waar vele vogelsoorten leven. Bovendien is er uniek industrieel erfgoed te vinden.

Natuurgebied De Deelen
12

Het Tripgemaal

Het Tripgemaal is ingericht door Thom Mercuur (1940-2016) stichter van Museum Belvedère. Het gemaal is opgedragen aan kunst, veenarbeiders en Domela.

Het Tripgemaal
13

Museum Heerenveen

Museum Heerenveen is een uniek dubbelmuseum over het ontstaan van Heerenveen in de volle breedte. Denk aan archeologische vondsten en de schilderkunst uit de 19e eeuw. Maak kennis met de grietmannen (Friese burgemeesters) en Ferdinand Domela Nieuwenhuis.

Museum Heerenveen
14

De Heeren van het Veen

Heerenveen is ontstaan op het kruispunt van twee kanalen die werden gegraven op initiatief van drie heren: Van Dekema, Cuyck en Foeyts. Door deze veenbazen kreeg de plaats de naam heeren-van het-veen.

De Heeren van het Veen
15

Passantenhaven de Warring

Aan De Warring in Heerenveen is een kleine en overzichtelijke passantenhaven te vinden met enkele voorzieningen zoals afvoer van huisvuil. Bij deze passantenhaven hoeft geen liggeld betaald te worden.

Passantenhaven de Warring
16

Tsjongertoer

Vanuit deze houten uitkijktoren heb je een prachtig uitzicht over de Tsjongerdellen, de rivierdelta van de oude rivier De Tjonger. De toren staat bij natuurgebied Ketliker Skar in Zuidoost Friesland.

Tsjongertoer Tsjongertoer
17

Sluis I

De eerste sluis in de Turfroute, een vaarroute tussen Heerenveen en Oosterwolde. Deze vaarroute voert langs vele bruggen en sluizen, naast deze sluis staat een prachtige witte sluiswachterswoning.

Sluis I Sluis 1 Turfroute
18

De Friese Waterlinie

In Oldeberkoop maak je kennis met de schansen van de Friese waterlinie: versterkingen in het landschap die kort na 1580 werden opgeworpen om de vijand te keren met behulp van water.

De Friese Waterlinie Kanon Oldeberkoop
19

Delleboersterheide

De Delleboersterheide is 195 hectare groot. In dit gebied is de Catspoele te vinden, dit is een bijzonder mooi ven. De tweede belangrijke locatie is de Hoorn, dit deel van de Delleboersterheide geeft...

Delleboersterheide
20

Koloniën van Weldadigheid

De Koloniën van Weldadigheid zijn bijzondere systematische zelfvoorzienende agrarische nederzettingen, die naast Veenhuizen ook te vinden zijn in de nabijgelegen dorpen Frederiksoord, Wilhelminaoord...

Koloniën van Weldadigheid
21

Rottige Meente

Rottige Meente is een vreemde naam voor een supermooi waterrijk natuurgebied, gelegen ten zuidwesten van Wolvega.

Rottige Meente
22

Passantenhaven Driewegsluis

Passantenhaven Driewegsluis is te vinden helemaal in het zuiden van Friesland, op een rustig eiland in rivier De Linde, vlakbij de prachtige natuurgebieden Weerribben-Wieden en Rottige Meente.

Passantenhaven Driewegsluis Driewegsluis
Eindpunt: 8488 AP Appelscha