Het Cachot
Appelscha
Tot in de 16e eeuw was een gevangenis eigenlijk een huis van bewaring, waar misdadigers wachtten op het vonnis in de vorm van lijfstraffen, verbanning of doodstraf. In de periode die daarop volgde werd de straf van “vrijheidsberoving” ingesteld,...
Tot in de 16e eeuw was een gevangenis eigenlijk een huis van bewaring, waar misdadigers wachtten op het vonnis in de vorm van lijfstraffen, verbanning of doodstraf. In de periode die daarop volgde werd de straf van “vrijheidsberoving” ingesteld, onder meer met verplichte arbeid: bijvoorbeeld het rasphuis en het spinhuis. Gevangenen moesten hier hout raspen (mannen) of wol spinnen (vrouwen). Naar aanleiding van een Frans initiatief uit 1531 werd zo’n huis van bewaring ook veel gebruikt om – als een vorm van “liefdadigheid” – bedelaars en vagebonden tijdelijk gedwongen onderdak te verschaffen.
Op het platteland kende elke woonkern wel een verblijfskot of cachot (cel onder kerktoren, gemeentehuis of anderszins) alwaar de veldwachter of de koddebeier (soort veldwachter vanaf 1521; kodde= knuppel en beieren=zwaaien) het gespuis in de vorm van vooral dronken lieden, zwervers, stropers, landlopers en zich misdragende mensen tijdelijk in liefdadigheid konden veiligstellen, ofwel ze werden “in het cachot gegooid”. Veiligstellen, ook tegen het eigenrechtelijk optreden van de burgers en boeren jegens deze veelal ontheemden.
Rond 1900 werd er van rijkswege een onderzoek gelast naar de inrichting van deze zogenaamde bewaarplaatsen. De conclusie van het onderzoek was, dat deze “huisjes van bewaring” niet meer aan de nieuwe voorschriften voldeden.
Ambtelijke molens maalden toen zeer langzaam, want pas in 1921 werd voor Appelscha een bouwopdracht voor een cachot verstrekt aan Gebr. v.d. Zee te Oosterwolde. Het behelsde het bouwen van twee cellen, één voor een mannelijke en één voor een vrouwelijke gevangene. De toenmalige veldwachter vond de plaats achter het reeds bestaande brandspuithokje de meest geschikte locatie.
Thans is het gebouwtje in het bezit van de Historische Vereniging Appelscha e.o. Door middel van subsidies hebben zij het kunnen laten restaureren. Voor zover bekend is dit het enige exemplaar van een “bewaarplaats” dat in Friesland bewaard is gebleven. Tijdens de zomermaanden is het interieur te bezichtigen door de glazen deuren.
- Afstand tot jouw locatie:
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Commandopost Grou
Commandopost GrouCommandopost Grou is één van de bezoekerslocaties van het Museum Bescherming Bevolking. Waan je door de wereld van de Koude Oorlog en bezoek de ondergrondse bunkers.
Grou -
Kunstwerk De Stijl Raadhuisplein
Kunstwerk De Stijl RaadhuispleinOp het Raadhuisplein in Drachten is een plattegrond van Drachten te zien in de kleuren van De Stijl. De plattegrond is 25 bij 25 meter groot.
Drachten -
De Filosoof
De FilosoofHet Fochteloërveen is een uniek natuugebied op de grens tussen Friesland en Drenthe, één van de laatste hoogvenen van Nederland. Het beeld 'De Fi...
Fochteloo -
Monument voor toekomstig geluk
Monument voor toekomstig gelukIn 2018 werd er bij de Tjaardaflats in Drachten een grote kleurrijke raket geplaatst. Het beeld staat symbool voor de vooruitgang in de jaren '60...
Drachten -
Naamloos beeld
Naamloos beeldDit beeld van Hein Mader, een stalen beeld wat bestaat uit cirkels, heeft een plaats gekregen in het Friese Appelscha. Niet in het dorp zelf, maar in de beboste omgeving op het terrein van OlmenEs.
Appelscha -
Sluis Fochtelerverlaat
Sluis FochtelerverlaatDe sluis Fochtelerverlaat werd in 1816 gebouwd en wordt met de hand bediend. Bij dit type sluis liggen de sluisdeuren niet recht, maar schuin tegenove...
Fochteloo -
Beelden Hein Mader bij Centrum voor Prentkunst
Beelden Hein Mader bij Centrum voor PrentkunstBij het Centrum voor Prentkunst van de Stichting Nobilis zijn er drie buitenbeelden en acht binnenbeelden van de Oostenrijkse kunstenaar Hein Mader te...
Fochteloo -
De Wimpel
De WimpelHet beeld de Wimpel van Hein Mader staat in het noordelijke deel van het Koepelbosch. Hier vestigt het ranke beeld de aandacht doordat het is geplaatst aan het einde van een lange bomenlaan; iets wat karakteristiek is voor deze bossen.
Oldeberkoop
Routes in de buurt
-
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen(65.0 km)Appelscha -
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12(25.2 km)Westervelde -
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland(100.0 km)Ravenswoud -
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland(106.0 km)Heerenveen -
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland(68.0 km)Elsloo