Het Cachot
Appelscha
Tot in de 16e eeuw was een gevangenis eigenlijk een huis van bewaring, waar misdadigers wachtten op het vonnis in de vorm van lijfstraffen, verbanning of doodstraf. In de periode die daarop volgde werd de straf van “vrijheidsberoving” ingesteld,...
Tot in de 16e eeuw was een gevangenis eigenlijk een huis van bewaring, waar misdadigers wachtten op het vonnis in de vorm van lijfstraffen, verbanning of doodstraf. In de periode die daarop volgde werd de straf van “vrijheidsberoving” ingesteld, onder meer met verplichte arbeid: bijvoorbeeld het rasphuis en het spinhuis. Gevangenen moesten hier hout raspen (mannen) of wol spinnen (vrouwen). Naar aanleiding van een Frans initiatief uit 1531 werd zo’n huis van bewaring ook veel gebruikt om – als een vorm van “liefdadigheid” – bedelaars en vagebonden tijdelijk gedwongen onderdak te verschaffen.
Op het platteland kende elke woonkern wel een verblijfskot of cachot (cel onder kerktoren, gemeentehuis of anderszins) alwaar de veldwachter of de koddebeier (soort veldwachter vanaf 1521; kodde= knuppel en beieren=zwaaien) het gespuis in de vorm van vooral dronken lieden, zwervers, stropers, landlopers en zich misdragende mensen tijdelijk in liefdadigheid konden veiligstellen, ofwel ze werden “in het cachot gegooid”. Veiligstellen, ook tegen het eigenrechtelijk optreden van de burgers en boeren jegens deze veelal ontheemden.
Rond 1900 werd er van rijkswege een onderzoek gelast naar de inrichting van deze zogenaamde bewaarplaatsen. De conclusie van het onderzoek was, dat deze “huisjes van bewaring” niet meer aan de nieuwe voorschriften voldeden.
Ambtelijke molens maalden toen zeer langzaam, want pas in 1921 werd voor Appelscha een bouwopdracht voor een cachot verstrekt aan Gebr. v.d. Zee te Oosterwolde. Het behelsde het bouwen van twee cellen, één voor een mannelijke en één voor een vrouwelijke gevangene. De toenmalige veldwachter vond de plaats achter het reeds bestaande brandspuithokje de meest geschikte locatie.
Thans is het gebouwtje in het bezit van de Historische Vereniging Appelscha e.o. Door middel van subsidies hebben zij het kunnen laten restaureren. Voor zover bekend is dit het enige exemplaar van een “bewaarplaats” dat in Friesland bewaard is gebleven. Tijdens de zomermaanden is het interieur te bezichtigen door de glazen deuren.
- Afstand tot jouw locatie:
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Beeld Hein Mader Oosterwolde Zuid
Beeld Hein Mader Oosterwolde ZuidDit beeld van Hein Mader komt op een belangrijke plaats in de wijk Oosterwolde-Zuid, namelijk het Kleindiepspark. Deze locatie is aangedragen door buu...
Oosterwolde -
Biosintrum
BiosintrumBiosintrum kloppend hart in de Biobased economie waar studenten, overheid en ondernemers elkaar treffen voor nieuwe ideeën voor een duurzame toekomst.
Oosterwolde -
Carillon
CarillonHet carillon is misschien wel het bekendste buitenkunstwerk in Drachten. Het is ontworpen door Gunnar Daan en werd gebouwd in 1996.
Drachten -
Kwebbelende vrouwen
Kwebbelende vrouwenOp de van oudsher drukste winkelstraat van Drachten vind je een beeld van twee winkelende vrouwen die even uitrusten op een bankje. Het bronzen werk &...
Drachten -
Het Tripgemaal
Het TripgemaalHet Tripgemaal is ingericht door Thom Mercuur (1940-2016) stichter van Museum Belvedère. Het gemaal is opgedragen aan kunst, veenarbeiders en Domela.
Gersloot -
Stijl hoekstoel
Stijl hoekstoelThijs Rinsema ontwierp in de begin jaren '20 van de vorige eeuw enkele stoelen in de vorm en kleuren van De Stijl. Omstreeks 1922-1923 ontwierp R...
Drachten -
Fresco in de Sint Martinuskerk
Fresco in de Sint MartinuskerkIn de Sint Martinuskerk in Boazum is bij een restauratie een bijzondere fresco ontdekt. De uit de 12e eeuw stammende kerk vertoont een afbeelding van een baardloze Jezus. Zeer bijzonder. De kerk zelf is één van de oudste Romaanse kerken in Friesland.
Boazum -
Rechthuis Oudega
Rechthuis OudegaVoor deze plek moeten we in Oudega zijn. In de 17e eeuw vestigde de Grietman van Smallingerland in het rechthuis van Oudega. De bestuurlijke bedrijvigheid was toen kenmerkend in het dorp. Na een branduitbraak werd het huis in 1738 herbouwd.
Oudega -
Biosintrum
BiosintrumBiosintrum kloppend hart in de Biobased economie waar studenten, overheid en ondernemers elkaar treffen voor nieuwe ideeën voor een duurzame toekomst.
Oosterwolde -
Kapkar / A7-29 X FT
Kapkar / A7-29 X FTKapkar / A7-29 X FT is een bijzonder kunstwerk met een bijzondere naam. Waarschijnlijk is dat niemand deze naam helemaal in één keer correct kan uitsp...
Drachten
Routes in de buurt
-
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen(65.0 km)Appelscha -
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12(25.2 km)Westervelde -
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland(100.0 km)Ravenswoud -
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland(106.0 km)Heerenveen -
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland(68.0 km)Elsloo