Opsterlandse Compagnonsvaart
Donkerbroek
Voor het vervoer van turf begon men in 1630 bij Gorredijk een kanaal te graven: de Opsterlandse Compagnonsvaart. Tussen Gorredijk en Appelscha liggen negen sluizen in de vaart. Dit komt doordat Appelscha ongeveer 12 meter hoger ligt dan Gorredijk!
Neem alvast een kijkje
Voor het vervoer van turf begon men in 1630 bij Gorredijk een kanaal te graven: de Opsterlandse Compagnonsvaart.
In 1790 werd Donkerbroek bereikt en kwam dit oude dorpje aan het water te liggen; acht jaar lang wordt het dorp in tweeën gedeeld, in 1798 komt er pas een brug. Rond 1830 - na 200 jaar graven - was eindelijk het eindpunt van de Opsterlandse Compagnonsvaart bereikt.
Vanuit Gorredijk loopt het kanaal langs een aantal buurtschappen en dorpen: Haneburen, Vosseburen, Hemrikerverlaat, Wijnjeterpverlaat, Klein Groningen, Moskou, Donkerbroek, Oosterwolde, Appelscha en eindigt in Smilde.
Tussen Gorredijk en Appelscha liggen negen sluizen in de vaart en nog veel meer draaibruggetjes. Dit komt doordat Appelscha ongeveer 12 meter hoger ligt dan Gorredijk. Alle sluizen worden met de hand bediend.
In Gorredijk, Oosterwolde en Appelscha worden de kleine bruggetjes ook met de hand bediend. De meeste grote bruggen zijn elektrisch, hoewel een enkele met de hand gedraaid wordt. In de Opsterlandse Compagnonsvaart zijn geen voorzieningen om het water op te kunnen pompen. Al het water dat door de vaart stroomt is afkomstig uit het gebied zelf. Bij zeer lage waterstanden kan er extra water ingelaten worden vanaf de Drentse Hoofdvaart.
Tussen Donkerbroek en Oosterwolde gaat de Tjonger onder de Opsterlandse Compagnonsvaart door door middel van een duiker. Dit om te voorkomen dat er water van de Opsterlandse Compagnonsvaart in de Tjonger terecht komt.
-
Eindpunt route Leven met het water
Eindpunt route Leven met het water
-
Gedicht: As it iis brekt | Albertina Soepboer
Gedicht: As it iis brekt | Albertina Soepboer
AS IT IIS BREKT
as it iis brekt
safolle en ik wit it net mear, mar skerpe redens ride my tebek, tebek
skuorren yn de tsjustere iisbaan fan myn doetiid: it read op de muorre
do hiest neitocht oer hoe’t wy ferdele koenen, de wrâld in better plak
april kaam rûzich, de hynsteblommen waarden dwylsinnich
myn fingerseinen op dyn hûd
in pear nachten waard ik
dy stjer op sterk iis
gjin man gjin frou mar fierder
en ja, hillich skreaust
hjoed lis ik myn hert del tusken stof en tiid
ik sjoch hoe’t fjoer en woastenij op ‘t heden oeral wenje
dat de wite mannen op it plein alle dagen oarlochje boartsje
dat bern dêr de revolúsje ferklearre hawwe oan har eigen tiid
en myn triennen net mear ophâlde kinne
ferdomme, ik tink oan dyn hannen
as it iis brekt
-
Windmotor De Veenhoop
Windmotor De Veenhoop
