De Waterpoort
Sneek
De Waterpoort in Sneek is misschien wel het meest bekende icoon van de stad. Dit stenen bouwwerk kenmerkt zich door de twee achtkantige torens.
Neem alvast een kijkje
De Waterpoort in Sneek is misschien wel het meest bekende icoon van de stad. Dit stenen bouwwerk kenmerkt zich door de twee achtkantige torens.
De Waterpoort is waarschijnlijk rond 1492 gebouwd, tegelijkertijd met de stadswal rond de stad. De poort diende om de toegang over water naar de stad af te sluiten. Sinds 1613 dient de Waterpoort alleen nog als sierpoort en heeft ze geen militaire verdedigingsfunctie meer.
Lees hier meer over de Waterpoort Sneek.
-
Café Hulst
Café Hulst
In deze nog nauwelijks herkenbare boerderij uit 1881 werd het vroegere “café Wed. R. Zwart” gerund. In 1921 aanmerkelijk verbouwd tot café-restaurant door de toenmalige nazaat en uitbater, Jan Zwart. Het etablissement heette toen Café Zwart. Deze uitspanning is vooral ook bekend door de stakingsbijeenkomsten eind 19e eeuw.
Janke van Vondel, oud 64 jaar, arbeidster uit Appelscha, is de enige vrouw die in de parlementaire enquête over de veenderijen – zowel in Fryslân, Groningen als Drenthe – aan het woord komt. Zelf werkt ze niet meer in het veen, dat kan ze niet meer. Maar tot haar zestigste heeft ze dat altijd gedaan. Ze geeft de commissie onomwonden haar mening. “Waar is de plaats der vrouw? Thuis! Dan kregen de kinderen betere opvoeding en beter onderwijs. Nu eens verbrandt er een kind, dan weder verdrinkt er een. Dat kan voorkomen worden.” Een dergelijk citaat geeft reeds aan hoe erbarmelijk de omstandigheden waren waaronder destijds mannen, vrouwen en kinderen in de Ooststellingwerver venen hun werk moesten verrichten. Het ging om lange werkdagen, zwaar werk en slechte verdiensten, waarbij de lonen niet vooraf waren vastgelegd. De arbeiders wisten niet precies wat ze het komend veenseizoen zouden verdienen en legden zich er bijvoorbeeld knarsetandend bij neer dat turven per stok werden gerekend, zonder te weten wat deze maat officieel inhield.
Ook de vakbondsredevoeringen van Pieter Jelles Troelstra in Café Zwart zijn legendarisch. En ook diens bemoeienis met de broodstaker Bruinsma is een bekend gebeuren. Troelstra zou in 1893 met de Appelschaster veenarbeiders te maken krijgen, toen hij Bruin Tjibbes Bruinsma voor de rechtbank verdedigde. Deze was voor zijn optreden bij de stakingen van 1888 uit zijn huis gezet, zou de eerstvolgende jaren in zijn eigen dorp geen werk meer vinden en moest eerst in de Drentse venen en daarna in Duitsland zijn brood verdienen. Voor zijn interventie bij de armmeesters – hij zou de armvoogd hebben gedwongen brood te geven en een veldwachter met de dood hebben bedreigd – kreeg hij 15 maanden cel, de briljante verdediging van Troelstra ten spijt. Het gevolg was wel, dat progressieve liberalen zich gingen bemoeien met de armoede in Friesland en de vervolging van socialisten en arbeiders- en stakingsleiders. Ook hier: resultaat op langere termijn.
-
Offer voor de vrijheid
Offer voor de vrijheid
Nabij de plek van de crash is als eerbetoon aan de omgekomen bemanning in 2004 het ‘Monument voor Geallieerde Vliegers’ onthuld door de zus van een van de bemanningsleden. Een zwerfkei met een plaquette en een paneel met achtergrondinformatie over de toedracht houden de herinnering levend.
De zeven gesneuvelde militairen waren vijf Engelsen, een Canadees en een Australiër. Ze zijn naast elkaar begraven. Bij elk graf is een identieke zerk van witte natuursteen geplaatst met in reliëf een embleem en een kruis. Het kruis is niet alleen een symbool van het christelijke geloof, maar herinnert tevens aan het offer dat de oorlogsslachtoffers brachten voor een leven in vrijheid.
-
Gedicht: Bekentenis | Johan Veenstra
Gedicht: Bekentenis | Johan Veenstra
BEKENTENIS
Doej’ et me op die zuver wat
zoele dag bi’j de meitied verteld
hadden, veraanderde de kille
waorhied et leven zomar iniens
in een wippelig spullegien.
De koekoek vergat op slag zien
naeme en an de raand van de
boswal verscheuten sepiepen
en birken schrikachtig van kleur.
Ik ston mit lege hanen, zag et
witte winterlaand weer veur me,
dat kracht en eigenweerde gaf.
Onder de beriepte bomen mit
et had beschosselde grös kon
ik eindelik wezen wie a’k was.
Mar deur iene brieke schoeverd
kan ’k now mien grip kwietraeken
op ’e gladde baene van et leven.
