Stokersverlaat
Appelscha
De Opsterlandse Compagnonsvaart is genoemd naar “De Gezamenlijke Compagnons van de Opsterlandsche en Ooststellingwerfsche Veenen en Vaerten”, kortweg de “Compagnons” geheten. Deze betrof feitelijk de Friese familie Lycklama à Nijeholt. Opeen...
Neem alvast een kijkje
Ook leuk
De Opsterlandse Compagnonsvaart is genoemd naar “De Gezamenlijke Compagnons van de Opsterlandsche en Ooststellingwerfsche Veenen en Vaerten”, kortweg de “Compagnons” geheten. Deze betrof feitelijk de Friese familie Lycklama à Nijeholt. Opeenvolgende generaties daarvan werden rijk door deelname aan grote veenontginningen. Familieleden vormden, samen met andere particuliere veenbezitters, een Compagnie of vennootschap.
In de 18e en 19e eeuw was groot transport over water de meest gebruikte vorm. Voor het handig afvoeren van de turf was dus een vaarwater nodig. Daarom werd in de 19e eeuw de reeds tot Donkerbroek doorlopende vaart in etappes verlengd, eerst tot Oosterwolde-Venekoten. Pas toen de veenontginning een grote vlucht nam in Appelscha en Fochteloo werd de vaart doorgetrokken naar Appelscha en verder tot aan de Fries-Drentse grens. Rond 1817-1819 werd Appelscha bereikt. Daar werd, vanwege het verval van bijna 2 meter, deze houten sluis gebouwd. Die is in 1890 vervangen door een stenen versie. De officiële naam is thans “Stokersverlaat’’.
Naast de in 2020 volledig gerestaureerde en nog altijd handbediende sluis ligt nu een elektrisch bediende brug die bij deze gelegenheid eveneens in zijn geheel werd vernieuwd.
-
Eindpunt route Leven met het water
Eindpunt route Leven met het water
-
Gedicht: As it iis brekt | Albertina Soepboer
Gedicht: As it iis brekt | Albertina Soepboer
AS IT IIS BREKT
as it iis brekt
safolle en ik wit it net mear, mar skerpe redens ride my tebek, tebek
skuorren yn de tsjustere iisbaan fan myn doetiid: it read op de muorre
do hiest neitocht oer hoe’t wy ferdele koenen, de wrâld in better plak
april kaam rûzich, de hynsteblommen waarden dwylsinnich
myn fingerseinen op dyn hûd
in pear nachten waard ik
dy stjer op sterk iis
gjin man gjin frou mar fierder
en ja, hillich skreaust
hjoed lis ik myn hert del tusken stof en tiid
ik sjoch hoe’t fjoer en woastenij op ‘t heden oeral wenje
dat de wite mannen op it plein alle dagen oarlochje boartsje
dat bern dêr de revolúsje ferklearre hawwe oan har eigen tiid
en myn triennen net mear ophâlde kinne
ferdomme, ik tink oan dyn hannen
as it iis brekt
-
Windmotor De Veenhoop
Windmotor De Veenhoop
