Woning in traditionele stijl
Appelscha
In het eerste deel van de 20e eeuw, tijdens en na de Eerste Wereldoorlog, heerste in Appelscha en wijde omgeving nog grote woningarmoede onder de veen- en bosarbeiders. Er waren nog veel grote gezinnen, die in krotachtige onderkomens woonden en...
In het eerste deel van de 20e eeuw, tijdens en na de Eerste Wereldoorlog, heerste in Appelscha en wijde omgeving nog grote woningarmoede onder de veen- en bosarbeiders. Er waren nog veel grote gezinnen, die in krotachtige onderkomens woonden en in armoede leefden. In schrille tegenstelling daarmee werd toen dit markante woonhuis voor de veenbaas Jongsma gebouwd. Een veenbaas kocht het exploitatierecht (toestemming om een perceel hoogveen af te graven om er turf van te maken) van de Heeren Compagnons. De veenbaas liet het vervolgens vervenen tot turf door de arbeidende klasse voor een zeer karig hongerloon. Symbool van standsverschil tussen arm en rijk dat tot uitdrukking werd gebracht in de stijl van wonen.
De ontwerper is niet bekend. De vrijstaande woning in ambachtelijk-traditionele trant ligt op een ruim erf met achtertuin. Het woonhuis heeft globaal een rechthoekige plattegrond, met enkele kleine uitbouwen. Het heeft een risalerende erker (in zijn geheel naar voren, buiten de gevel uitspringend), doorgetrokken over de beide bouwlagen, onder een samengesteld overstekend schilddak bedekt met rode ongeglazuurde gegolfde Friese pannen. Het opgaand muurwerk is gemetseld met snijvoegen. Bij de snijvoeg staat de voeg (cementlaag tussen de stenen) op één lijn met de buitenkant van de muur en lichtjes naar de bovenkant afgesneden (tegen inwatering). Dit geeft een ingetogen uitstraling.
Boven de erker zijn drie keramische ruitvormige tegeltjes gemetseld met voorstellingen van een ara en een haan, mogelijk van de keramist W.C. Brouwer. Binnen is het woonhuis structureel oorspronkelijk met ondermeer de volgende authentieke onderdelen: “kamers en suite” met schoorsteen (voor- en achterkamer gescheiden met schuifdeuren); traphal met balustrade en bovenlicht met gekleurd glas-in-lood; deuren en deuromlijstingen; kamers in de kap.
Het “woonhuis in traditionele stijl” is een rijksmonument en van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang vanwege de hoge mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp. De eenvoudige maar zeer verzorgde kwaliteit van de detaillering en architectonische gaafheid van het exterieur en interieur draagt daar in hoge mate aan bij.
- Afstand tot jouw locatie:
Hier vind je Woning in traditionele stijl
Vaart Noordzijde 97Appelscha Plan je route
vanaf jouw locatie
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Oosterwolde (Easterwâlde)
Oosterwolde (Easterwâlde)Oosterwolde is een oud dorp in het zuidoosten van Friesland, met de Drentse karaktertrekken van een brinkdorp.
Oosterwolde -
Earnewâld (Eernewoude)
Earnewâld (Eernewoude)Earnewâld is een watersportdorp in het hart van het Nationaal Park De Alde Feanen en kent een rijke historie.
Earnewâld -
Landweer Allardsoog
Landweer AllardsoogVlakbij Allardsoog op de Fries-Drentse grens vind je een Landweer. Dit rijksmonument was een verdedigingswerk om plunderaars buiten de deur te houden.
Allardsoog -
Zuivelfabriek De Landman
Zuivelfabriek De LandmanVan turf naar boter<br /> De toepassing op grotere schaal van kunstmest in de loop van de 19e eeuw werd mogelijk via de nieuwe vaarwegen. Het bracht d...
Appelscha -
Harlingen (Harns)
Harlingen (Harns)Harlingen is de Elfstedenstad aan het Wad. Een prachtige stad met een nautisch heden en verleden, gebouwd op de bodem van de oude zee...
Harlingen -
Maallust, Kaaslust en Piepers & Paupers
Maallust, Kaaslust en Piepers & PaupersRustpunt in de Historische wandel- en fietsroute met mogelijkheid te genieten van op oude en oorspronkelijke leest geschoeide nering van bierbrouwen,...
Veenhuizen -
Bakkeveen (Bakkefean)
Bakkeveen (Bakkefean)Door al het aanwezig natuurschoon rondom Bakkeveen is het dorp een echte toeristische trekpleister.
Bakkeveen -
Veenarbeiderswoning
VeenarbeiderswoningRond 1910-1914 werden er door de woningbouw-vereniging in Ravenswoud veel goedkope woningen gebouwd ten behoeve van de veenarbeiders die hun werk in d...
Ravenswoud -
Woning Heeren Compagnons
Woning Heeren CompagnonsDe gevelsteen in de voorgevel zegt het al: gebouwd in 1916 in opdracht van de “N.V. Gezamenlijke Compagnons van de Opsterlandsche en Ooststellingwerfs...
Appelscha -
Openluchttheater De Koele en Bergfeesten
Openluchttheater De Koele en BergfeestenBekend zijn de zogenaamde “Bergfeesten” voor de veenarbeiders, op initiatief van F. van den Bosch namens De Compagnons. Ten zuiden van waar nu het ope...
Appelscha
Routes in de buurt
-
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen(65.0 km)Appelscha -
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland(100.0 km)Ravenswoud -
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12(25.2 km)Westervelde -
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland(106.0 km)Heerenveen -
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland(68.0 km)Elsloo