Schoolmeesterswoning, Anje Lok
Ravenswoud
Dit huis werd in 1937 gebouwd ten behoeve van het Hoofd van de naastgelegen lagere school. Het is gebouwd in dezelfde stijl, nl. het zakelijk expressionisme (‘Amsterdamse School’), en is een gemeentelijk monument. De eerste bewoner was meest...
Neem alvast een kijkje
Dit huis werd in 1937 gebouwd ten behoeve van het Hoofd van de naastgelegen lagere school. Het is gebouwd in dezelfde stijl, nl. het zakelijk expressionisme (‘Amsterdamse School’), en is een gemeentelijk monument. De eerste bewoner was meester Anje Lok, die op 1 oktober 1930 was aangetreden als het eerste Hoofd der School.
In die functie speelde hij een prominente rol in het maatschappelijk leven van Ravenswoud, altijd begaan met het wel en wee van de inwoners. Zo was hij onder meer nauw betrokken bij de oprichting in 1940 van Plaatselijk Belang en daarvan ook de eerste voorzitter.
Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak was het voor meester Lok vanzelfsprekend om aan het verzet deel te nemen. Hij was actief bezig met het helpen van onderduikers en het verkrijgen van bonkaarten voor de onderduikers. Zelf bood hij hen af en toe plaats op de grote zolder van de school.
Zijn vrouw was bang dat hij gevaar liep en vroeg hem meerdere malen onder te duiken, maar dit deed hij niet. Op de avond van 19 mei 1944 vertelde hij zijn vrouw dat hij de bonkaarten voor de onderduikers had verstopt in een lege schoolkachel. Het leek bijna wel alsof hij een voorgevoel had. Die avond werd hij door twee SS’ers meegenomen om te getuigen in een onderzoek, maar in plaats daarvan werd hij voor de woning doodgeschoten. Hij was slachtoffer van de zgn. Silbertanne-moorden op vooraanstaande figuren, in opdracht van de bezetter, uitgevoerd als wraakactie voor door het verzet uitgevoerde aanslagen op Nederlandse collaborateurs.
Meester Lok heeft tot de volgende ochtend dood voor het huis gelegen, ongeveer op de plek waar u nu staat. Pas toen durfde men de politie en de dokter te waarschuwen. Diezelfde dag werden de bonkaarten uit de kachel gehaald en verdeeld onder de onderduikers.
In de zijmuur van het schoolgebouw bevindt zich een ingemetseld monument ter nagedachtenis aan meester Anje Lok.
- Afstand tot jouw locatie:
Hier vind je Schoolmeesterswoning, Anje Lok
VeenwijkswegRavenswoud Plan je route
vanaf jouw locatie
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Executie van tien Nederlandse collaborateurs bij Oldeberkoop
Executie van tien Nederlandse collaborateurs bij Oldeberkoop
In de middag van 12 april werd Oldeberkoop bevrijd door het “D” Squadron van de Royal Canadian Dragoons. Later op de dag werd er in het dorp door hen een tijdelijk hoofdkwartier gevestigd. Vanuit het hoofdkwartier werden de bewegingen van het “D” squadron gecoördineerd. Het was ook de plek waar krijgsgevangenen uit de directe omgeving verzameld werden.
Deze krijgsgevangenen waren vaak Duitsers, maar soms ook Nederlanders die vrijwillig bij de Waffen-SS, het NSKK of bij de Nederlandse Landwacht dienden. Op deze 12e april werden tien van deze collaborateurs onder grote belangstelling het kampement in Oldeberkoop binnengebracht. De haat tegen mensen die met of voor de Duitsers vochten was groot onder het merendeel van de Nederlandse bevolking. Een inwoner van Oldeberkoop beschreef het moment dat de mannen werd binnengebracht: “Het publiek joelde en fluitte, sommigen spuwden en enkelen konden hun handen niet van hen afhouden. Eén ervan kreeg een klap tegen zijn hoofd, dat hij zat te suizebollen.”
Niet veel later werden deze krijgsgevangenen weer weggevoerd. Vermoedelijk met als doel om ze naar een echt gevangenkamp in Vledder te brengen. Maar daar zouden de mannen nooit aankomen. Zij werden alle tien in het Koepelbos net buiten Oldeberkoop zonder enige vorm van proces doodgeschoten.
Lang werd gedacht dat de Canadezen verantwoordelijk waren voor deze onrechtmatige executies. Maar in 1995 werd duidelijk dat de Canadese betrokkenheid minimaal was. Verhalen over betrokkenheid van twee voormalige verzetslieden werden bevestigd toen één van hen bekende de schoten te hebben gelost. Naast hijzelf waren een collega, een Canadese chauffeur en enkele mannen die de graven hadden gedolven bij de executie aanwezig.
Wat precies de directe aanleiding was voor het vermoorden van de Nederlandse collaborateurs en wat de precieze rol was van de twee Nederlanders en de Canadees is nooit helemaal opgehelderd. Er bestaan verschillende lezingen van de gebeurtenissen die aan de schietpartij voorafgingen. De lijken werden uiteindelijk op 14 april in een massagraf aan de rand van de weg begraven. Later zijn deze overgebracht naar de Duitse oorlogsbegraafplaats in Ysselsteyn. Toen zijn ook de namen van de meeste slachtoffers bekend geworden:
Egbert Jan Hommes, Ordnungspolizei
0tto Frikken, Ordnungspolizei
Gerrit Jan Seevinck, Nederlandse Landwacht
Hendrik Dales, Nederlandse Landwacht
Heike Ham, Nederlandse Landwacht
Douwe Jonkman, Nederlandse Landwacht
Bernard Janssen, Nederlandse Landwacht
Arnold Pieter Post, Nederlandse Landwacht
Van twee mannen van de Nederlandse Landwacht kon de identiteit nog niet worden achterhaald.
Oldeberkoop
Routes in de buurt
Bekijk alles-
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
(65.0 km)Appelscha -
Ravenswoud - Fochteloërveen | wandelen langs de Turfroute
Ravenswoud - Fochteloërveen | wandelen langs de Turfroute
(14.9 km)Ravenswoud -
Rondje Compagnonsbossen | SUP- en kanoroute
Rondje Compagnonsbossen | SUP- en kanoroute
(8.2 km)Ravenswoud -
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland
(106.0 km)Heerenveen-Oranjewoud -
Historische fietsroute RAAF-dorpen - Fochteloo
Historische fietsroute RAAF-dorpen - Fochteloo
(38.2 km)Appelscha -
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
(100.0 km)Ravenswoud