Monument Melkstaking Tweede wereldoorlog
Appelscha
De aanleiding voor de spontane landelijke staking was de bekendmaking op 29 april 1943 dat Nederlandse oud-militairen die gevochten hadden in 1940 zich moesten melden om te gaan werken in Duitsland voor de Arbeitseinsatz. Door de vele Duitse doden tijdens...
De aanleiding voor de spontane landelijke staking was de bekendmaking op 29 april 1943 dat Nederlandse oud-militairen die gevochten hadden in 1940 zich moesten melden om te gaan werken in Duitsland voor de Arbeitseinsatz. Door de vele Duitse doden tijdens de slag om Stalingrad was extra mankracht nodig om de Duitse oorlogsindustrie draaiende te houden. Nederlanders die weigerden te werken in Duitsland konden op ‘den strengste maatregelen’ rekenen. Daarop brak een nationale staking uit. Nooit is ook in Fryslân zo massaal het werk neergelegd als in de eerste week van mei 1943, die hier de naam “melkstaking” kreeg.
Net als elders in het land ging in Appelscha de staking gepaard met sabotage van de aanlevering van melk. Daartoe waren er al schermutselingen in Oosterwolde en Fochteloo. Aan de Derde Wijk werd op 4 mei geprobeerd de bussen van de melkauto te trekken. Een grote groep mensen hield zich op bij het Compagnonshotel. Voor de melkauto werd geen ruimte gegeven, waarop de begeleidende veldwachter Rhebergen schoot toen het bevel van verspreiden werd genegeerd. Een Duitse patrouille werd te hulp geroepen. Zonder pardon schoten de Duitsers om zich heen. De brug bij Stokersverlaat werd opgehaald. De patrouille kwam met enig oponthoud toch bij de Eerste Wijk omdat de slinger achter gebleven was. Op deze plek openden de Duitsers het fatale vuur op de vluchters Anne de Boer, Melle Bruinsma en Jitse Kiewiet. Verslagen en verbijsterd werd onder druk van gezaghebbende Appelschasters de staking beëindigd: “gesmoord in bloed”.
Monument
Op initiatief van Piet Elmers is het hiernaast geplaatste monument tot stand gekomen:
• De gehuwde landarbeider en 35-jarige vader van twee kinderen Anne de Boer nam deel aan de meistaking 1943;
• Melle Bruinsma, ongehuwd en 19 jaar oud. Zijn werk bestond uit landarbeid en hij nam deel aan de melkstaking.
• De ongetrouwde 21-jarige Jitse Kiewiet was ook landarbeider van beroep en eveneens deelnemer aan de melkstaking.
Duitse militairen onder leiding van Hauptmann Johannes Koll schoten het vluchtende drietal tijdens de melkstaking op 4 mei 1943 hier aan de Eerste Wijk lafhartig in de rug.
- Afstand tot jouw locatie:
Hier vind je Monument Melkstaking Tweede wereldoorlog
Eerste Wijk 8 aAppelscha Plan je route
vanaf jouw locatie
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Ons Huis (armenhuis)
Ons Huis (armenhuis)Het Armenhuis in Beetsterzwaard is een prachtig bewaard huis en werd rond 1835 gebouwd. Het huis met een roerig verleden, wordt tegenwoordig in gebruik genomen als repetitielokaal door muziekvereniging Euterpe onder de naam ''Ons Huis''.
Beetsterzwaag -
Sterrenschans
SterrenschansDe sterrenschans is een historisch verdedigingswerk uit de achttiende eeuw dat in 1991 werd herontdekt. Vermoedelijk werd de schans gebruikt voor militaire oefeningen en is deze in de oorlogen nooit ingezet.
Bakkeveen -
Beeld schaatsers 'Marathonriders'
Beeld schaatsers 'Marathonriders'Bewegen ze echt? Op het water bij Earnewâld, tegenover de haven, zie je drie cortenstalen marathonschaatsers gaan.
Earnewâld -
Volksgebouw Aurora
Volksgebouw AuroraDeze bijzondere plek vertelt het verhaal van Domela en zijn leven in het volksgebouw Aurora, de ontmoeting met Yme Kuiper, en de sloop van het gebouw na de dood van Domela.
Heerenveen -
Blessebrugschans
BlessebrugschansDe Blessebrugschans werd tijdens de Tachtigjarige oorlog gebouwd op een strategische plek aan rivier De Linde, in de vorm van een ster.
De Blesse -
Monument Taeke Schuilenga in Tiesingabosje
Monument Taeke Schuilenga in TiesingabosjeDit fraaie bospad, waarlangs u naar dit monument bent gekomen, is de oorspronkelijke weg van Veenhuizen naar Oosterwolde. Dat is alleen nog te zien aa...
Fochteloo -
Slijkenburgerschans
SlijkenburgerschansVan de Slijkenburgerschans is helaas niets meer te zien. In 1993 is er een monument en een kanon in de berm bij een boerderij geplaatst, ter nagedachtenis aan de schansentijd.
Slijkenburg -
Lycklamahuis
LycklamahuisGebouwd rond 1825, staat dit monumentaal pand in het hartje van Beetsterzwaag en is zonder twijfel een imposant gebouw. Dit gebouw werd in opdracht gesticht door Catharina Johanna Aebinga van Humalda en had oorspronkelijk maar één woonlaag.
Beetsterzwaag -
Monument Pieter Stuyvesant
Monument Pieter StuyvesantEr is vroeger ooit foutief bericht dat Pieter Stuyvesant werd geboren in Scherpenzeel. Zijn vader werd echter pas tussen 1612 en 1619 predikant in Sch...
Peperga -
Kerk op de Hoogte
Kerk op de HoogteDeze historische kerk in Wolvega werd in 1646 gebouwd op een plek waar eerst een oudere kerk stond. Dit rijksmonument werd gebouwd op een terp, in volksmond “de Kerk op de Hoogte'' genoemd.
Wolvega
Routes in de buurt
-
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen(65.0 km)Appelscha -
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12(25.2 km)Westervelde -
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland(100.0 km)Ravenswoud -
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland(106.0 km)Heerenveen -
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland(68.0 km)Elsloo