Veenbaaswoning
Appelscha
De ‘Gezamenlijke Compagnons van de Opsterlandsche en Ooststellingwerfsche Veenen en Vaerten’ traden niet zelf op als verveners. In het algemeen verkochten zij het aanwezige veen aan particuliere ondernemers, de verveners. Zij behielden zelf de ondergrond...
Neem alvast een kijkje
De ‘Gezamenlijke Compagnons van de Opsterlandsche en Ooststellingwerfsche Veenen en Vaerten’ traden niet zelf op als verveners. In het algemeen verkochten zij het aanwezige veen aan particuliere ondernemers, de verveners. Zij behielden zelf de ondergrond in eigendom, die dan later werd verpacht of verkocht. De verveners die vanaf ca. 1830 aan de Vaart gingen wonen, kwamen uit de al langer be-staande veenkoloniën in Opsterland en Oost-stellingwerf.
Eén van de belangrijkste verveners in Appelscha was Alle Wytzes van der Sluis (1813–1900), die zich hier omstreeks 1835 vestigde. Zijn naam leeft voort in de Alle Wijtzesweg.
Van de ruim 200 percelen veen die tot midden 19e eeuw door de Compagnons werden verkocht was het aandeel van de familie Van der Sluis bijna 50%! Vanaf het begin had de familie Van der Sluis in Appelscha dan ook de grootste turfproductie. Na 1840 steeg de productie van turf hier sterk, waarbij het grootste aandeel ook weer voor rekening van Van der Sluis kwam.
De oorspronkelijke woning, type boerderij met woonhuis waarachter een grote schuur, heeft in de loop van de tijd verschillende verbouwingen ondergaan. Aan de rechterzijde van de woning was het winkeltje aangebouwd. De veenarbeiders werden verplicht om hier hun boodschappen, levensmiddelen, kleding e.d. te kopen. Dit wordt gedwongen winkelnering genoemd. Soms werd het loon in goederen uitbetaald. De arbeider moest dan genoegen nemen met wat de veenbaas op dat moment kwijt wilde.
- Afstand tot jouw locatie:
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Boerderij Lycklamavaart 1
Boerderij Lycklamavaart 1Het Drents-Friese grensgebied bestond rond 1800 voornamelijk uit uitgestrekte hoogvenen. In de 19e eeuw is men begonnen dit hoogveenpakket te exploite...
Ravenswoud -
Sloten (Sleat)
Sloten (Sleat)Sloten is een mini Elfstedenstadje in de Zuidwesthoek van Friesland dat zo in een prentenboek kan worden opgenomen.
Sloten -
Klokkenstoel Luinjeberd
Klokkenstoel LuinjeberdIn Luinjeberd werd al voor 1300 een klooster gesticht. Het moest wegens hoog water enkele keren verhuizen. Mariënbosch streek uiteindelijk neer naast de huidige begraafplaats van Luinjeberd, waar nu alleen nog een dubbele klokkenstoel staat.
Luinjeberd -
Voormalig kampeerboerderij Jongsma
Voormalig kampeerboerderij JongsmaIn de tijd dat boerenbedrijven ontstonden nadat de turf gewonnen was, nam aan het eind van de 19e eeuw het aantal toe. De kavels werden gehuurd, gepac...
Appelscha -
Gedempte Schipsloot
Gedempte SchipslootDe Schipsloot werd in de 17e eeuw gegraven en verbindt Wolvega via de Tsjonger met het Friese achterland. De beurtschippers voeren met hun zeilschepen...
Wolvega -
Stavoren (Starum)
Stavoren (Starum)Stavoren is het oudste Elfstedenstadje gelegen aan het IJsselmeer, een echte bestemming voor watersporters!
Stavoren -
Compagnonshotel
CompagnonshotelIn de loop van de 19e en zeker in de 20e eeuw werd Appelscha een steeds interessanter recreatieoord voor vakantiegangers en dagjesmensen. De uitgestre...
Appelscha -
Beelden Hein Mader MFA Mejander
Beelden Hein Mader MFA MejanderBij het MFA Mejander in Oldeberkoop staan twee beelden van Hein Mader, een groot houten beeld in de vorm van een vrouw en een abstract mahonie houten beeld.
Oldeberkoop -
Keuterboerderijtje
KeuterboerderijtjeEen rijksmonument uit de tweede helft van de 19e eeuw. Een eenvoudige behuizing met een enkelvoudig zadeldak met open oudhollandse pannen.
Appelscha -
Bolsward (Boalsert)
Bolsward (Boalsert)Bolsward is qua Elfstedenbegrippen een grotere stad met diverse winkels, restaurants en mooie bezienswaardigheden.
Bolsward
Routes in de buurt
-
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen(65.0 km)Appelscha -
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland(100.0 km)Ravenswoud -
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12(25.2 km)Westervelde -
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland(106.0 km)Heerenveen -
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland(68.0 km)Elsloo